PROF. DR. MEHMET BARTU SARISÖZEN
Gelişimsel Kalça Displazisinde ortopedik yaklaşımın ana amacı erken tanı koymak ve bu sayede basit ve yan etkileri sınırlı tedaviler ile sorunu ortadan kaldırmaktır. Erken tanı deyimiyle amaçlanan zaman aralığı genellikle yaşamın ilk birkaç ayını ifade eder. Bu dönemde bebeğinizin kalçasını muayene eden sıklıkla bir Ortopedist veya Çocuk Hastalıkları uzmanı veya Aile Hekimidir. Kalçada gerçekten çıkık olması durumunda bunu muayene ile saptayabilmek nispeten kolay olmasına karşın, yukarıda bahsedilen yalnız gelişimi geri ama henüz bir çıkığı olmayan kalçaları yalnız muayene ederek normalden ayırabilmek olanaksızdır. Bu nedenle yaşamın ilk aylarında kalça sorununu değerlendirmede kullanılan asıl yöntem Ultrasonografidir. Anne adaylarının zaten gebeliklerinde oldukça aşina oldukları bu görüntüleme yöntemi bebek kalçasını görüntülemede de çok başarılıdır.
Bebeğinizin kalçasını değerlendirmek için yapılacak olan ultrasonografinin en ideal zamanlaması 1-1.5 aylardır. İlk bir ay içinde yapılacak ultrasonografi çok erken olur ve buna bağlı yanlış yönlendirebilir. Ultrasonografi kolay, ucuz ve zararsız bir yöntem olmakla beraber usulüne uygun yapılmadığında yine yanlış sonuçlara yol açabilir. Tüm dünyada ve ülkemizde bebek kalçasının ultrasonografik muayenesinde kullanılan standart yöntem Graf tekniğidir. Tekniği tanımlayan kişinin adıyla anılan Graf yöntemi hem tanı koymak, hem de tedavinin başarısını ölçmek ve takip edebilmek için zorunlu olan yöntemdir. Başka yöntemlerle de bebek kalçasına ultrasonografi yapılabilir ama bir sorun varsa ve tedavi gerekecekse bu yöntemler yararsız kalır. Graf yöntemi ile yapılan ultrasonografide kalçanın standart plan diye adlandırılan tek bir resmini elde etmek yeterlidir. Bu resimde alfa ve beta diye isimlendirilen ve kalçanın o andaki gelişim düzeyini yansıtan 2 açı ölçülür. Alfa açısının 60 dereceden daha küçük olması kalçanın gelişim geriliğini gösterir. Bir veya 1.5 aylık bir bebekte alfa açısının normalden biraz daha küçük olması durumunda genellikle bir süre her hangi bir ortopedik tedavi yapılmadan beklenir ve kalçanın kendi başına gelişim sürecini yakalaması umulur. Bu durumda anneye ve aileye bebeği tutma, taşıma veya yatırma durumlarında neler yapacakları ile ilgili önerilerde bulunulur ve aylık ultrasonografi kontrolleri ile kalça gelişimi izlenir.
